Seyahat edenlerin yüzde 64′ünün hasta olduğuna dikkat çeken uzmanlar, tatil dönemine girdiğimiz yaz mevsiminde seyahat kaynaklı hastalık ve enfeksiyonlardan korunmak için aşı yaptırmak gibi küçük önlemlerin yararlı olacağını belirtiyor.
Yaz ayları ile birlikte turistik amaçlı seyahatlerde yaşanan artışla birlikte seyahat hastalıkları da ön plana çıkıyor. Seyahat esnasındaki ölüm nedenleri arasında kazalar ve kalp hastalıklarının başta geldiğini belirten Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Aslı Karademir, enfeksiyon hastalıklarının genelde daha az ölümcül seyretmekle birlikte en çok maruz kalınan sağlık sorunu olduğuna dikkat çekti.
Seyahat edenlerin yüzde 22 – 64’ünde seyahatle ilişkili sağlık sorunları görüldüğü belirtildi. Seyahat esnasında maruz kalınan hastalıklar sadece anlık huzursuzluklara neden olmayıp aynı zamanda tatilin kalitesini de oldukça düşürüyor.
Enfeksiyonlardan korunma yolları
Vektörler: Eğer şartlar uygunsa vücudumuzu kapatacak giysiler giymeliyiz. Giysilerin kapatamadığı vücut bölgeleri için böcek uzaklaştırıcılar (dietiltoluamit, DEET gibi) etkilidir. Etkisinin devamı için mutlaka 6 saat arayla tekrarlanmalıdır.
Su ve yiyecekler: Birçok enfeksiyon hastalığı su ve yiyeceklerden geçer. Bu nedenle birkaç saattir oda sıcaklığında bulunan pişmiş yiyecekler yenmemeli, tamamen pişmiş ve hala sıcak olan yemekler yenmelidir. Yiyecek ve içeceklerle ilgili temel kural “kaynatın, pişirin, soyun veya unutun” olmalıdır.
Solunum yolu: Özellikle geri kalmış ülkelere uzun süreli seyahatler için önemlidir. Aktif tüberkülozu olan kişilerin uçakla seyahatine izin verilmemelidir. Seyahat sırasında kalabalık ortamlardan ve öksüren kişilerden uzak durulmaya çalışılmalı.
Cinsel yol: HIV ve cinsel yolla bulaşan diğer hastalıklar risk teşkil etmektedir. Bu nedenle yeterince tanınmayan kişilerle cinsel temastan kaçınmak veya kondom kullanmak önerilir. Ancak kondomda dahi yırtılma veya dökülme nedeniyle yüzde 3 – 5 oranında risk bulunduğu unutulmamalıdır.
Kan yolu: Seyahat sırasında herhangi bir nedenle sağlık kuruluşuna başvurmak gerektiğinde kullanılacak iğnelerin mutlaka tek kullanımlık olmasına dikkat edilmeli, dövme gibi işlemlerden kaçınılmalıdır.
Tatil öncesi aşılama
Zorunlu aşılar: Dünya Sağlık Örgütü’nün bazı ülkelere giderken yapılmasını zorunlu tuttuğu aşılardır. Bugün için zorunlu tutulan tek aşı sarıhumma aşısıdır. Meningokok aşısı için ise, Suudi Arabistan tarafından hac ve umre dönemlerinde seyahat edeceklere yaptırılma zorunluluğu getirilmiştir.
Rutin aşılar: Aşılama takviminde bulunması gereken aşılar seyahat öncesi gözden geçirilmeli ve güncellenmelidir. Örneğin tetanos aşısı yapılışının üzerinden 10 yılı geçti ise mutlaka tekrar yapılmalıdır.
Önerilen aşılar: Bu aşılar seyahat edecek kişilere seyahat planı çerçevesinde hastalık riskleri değerlendirilerek ve yarar- zarar hesabı yapılarak önerilmelidir.
Turist ishaline dikkat
Seyahat amacının temelini oluşturan yeni yerler yeni tatlar keşfetme isteği sıklıkla ishale neden olabilir. Öncelikle korunma yollarına dikkat etmek gerekir. Buna rağmen ishal geliştiyse ve sağlık kuruluşuna gitme olanağı yoksa hastanın kendisini tedavi etmesi önerilebilir.
Danışmanlık şart
Dünyanın birçok ülkesinde farklı sıtma türleri mevcuttur. Bu nedenle seyahat öncesi danışma merkezlerinden, gidilecek ülkede bulunan sıtma türü hakkında danışmanlık hizmeti alınmalı ve önerilen ilaçlar doğru şekilde uygulanmalıdır. Seyahatten dönüşte 3 ay içinde yüksek ateş meydana gelirse mutlaka sıtma yönünden de araştırılmalıdır.
