Fazla kilosu olanlar, yaz mevsimi öncesi kilo vermeye çalışadursun diyetisyenler kilo vermek için en uygun mevsimin yaz olduğuna dikkat çekiyorlar.
Aşırı sıcaklar nedeniyle artan su tüketiminin iştahı kapatması, bol bol yüzme ve yürüyüş yapma olanağının artması, sebze ve meyve çeşitlerinin bol olması kilo vermeyi kolaylaştırıcı unsurlar.
Anadolu Sağlık Merkezi’nden Beslenme ve Diyet Uzmanı Çağatay Demir, konuyla ilgili sorularımızı yanıtladı.
– Sıcak havalar kişinin beslenme alışkanlığında değişikliklere neden olur mu?
Havaların ısınması kişilerin beslenme alışkanlıklarına birçok değişikliği neden olur. Bunların başında günlerin uzamasıyla akşam yemekleri daha geç saatlerde yenmektedir. Bunun yanında havaların ısınmasıyla kişilerin dışarıda yemek yeme sıklığı da artmaktadır. Sıcak hava iştahın azalmasına neden olsa da açık havada uzun süren yemek keyifleri kişilerin daha fazla kalori almasına neden olabilmektedir.
Alkol tüketen bireylerin de yazın daha fazla alkol tükettikleri açıkça görülmektedir. Bunun yanında havaların ısınmasıyla sıvı ihtiyacı artmakta, dolayısıyla kişiler daha çok susamaktadırlar. Susuzluğu su yerine hazır meyve suyu gibi içeceklerle gidermeyi tercih eden bireyler doğal olarak daha fazla kalori almaktadırlar.
Yaz aylarında Türk toplumunun sıklıkla beslenmesinde yer verdiği mangal partilerinde de artış olmaktadır. Sık mangal yapmaya bağlı olarak kişiler vücutlarına daha fazla serbest radikal almakta, bu da uzun vadede kanser gibi bazı hastalıkların ortaya çıkma nedenini arttırmaktadır.
Yaz meyve ve sebzelerinin daha bol ve daha lezzetli olması da günlük meyve tüketimini arttıran bir faktördür. Meyve ve sebze ağırlıklı beslenmek sağlık için son derece faydalıdır. Ancak kilo kilo kiraz, karpuz, üzüm vs gibi meyvelerden yemek vücuttaki yağ dokusunda artışa neden olabilmektedir. Bu nedenle meyve tüketiminde de azı karar çoğu zarar felsefesini unutmamak gerekir.
– Havaların ısınmasıyla sakınılması gereken yiyecekler nelerdir?
Havaların ısınmasıyla yağlı yiyeceklerden kaçınılmalıdır. Günlük yağ tüketimini aşağıdaki kurallara dikkat ederek azaltabilirsiniz;
– Yemek yaparken katı yağ kullanmayın. Yemeklerinizi her zaman sıvı yağ ile hazırlayın.
– Kahvaltıda ekmek üzerine yağ sürmekten vazgeçin.
– Evinize sıvı yağdan başka yağ almayın.
– Süt ve süt ürünlerinin yağsız olanlarını tercih edin.
– Et satın alırken, görünen yağlarından arındırılmış etleri tercih edin.
– Sakatatlardan uzak durun.
– Besinlerin etiketlerini okuma alışkanlığını edinin. Yağ içeriği yüksek olan besinleri tüketmeyin.
– Yağda kızarmış besinlerden kaçının.
– Sıvı tüketiminde nelere dikkat etmek gerekir?
Havaların ısınmasıyla vücuttaki sıvı kaybı daha fazla olmaktadır. Bu nedenle daha çok sıvı tüketmek gerekir. Ancak bazı içecekler vücuttan sıvı kaybını arttırır. Bunların başında kahve, çay ve diğer kafeinli içecekler gelir. Bu nedenle özellikle yaz aylarında vücuttan daha fazla sıvı kaybolmasına neden olacağı için bu içeceklerden uzak durulmalıdır.
– Daha fazla tüketilmesi gereken yiyecekler nelerdir?
Daha fazla tüketilmesi gereken başlıca besinler sıvı besinlerdir. Havaların ısınmasıyla sıvı kayıpları artacağından bu kaybın karşılanması çok önemlidir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken başlıca nokta sıvı ihtiyacını ya da susuzluk hissini başka içeceklerle değil, su ile gidermektir. Diğer içecekler vücuttan su kaybını arttırdığı gibi yüksek oranda kalori de içermektedir. Bu nedenle yazın yetişkin bireyler 8-12 bardak su içmelidirler.
Yaz diyet mevsimidir
– Yaz sıcakları diyet yapmak için de uygun bir mevsim midir?
Yaz sıcakları diyet yapmak için aslında çok uygun bir mevsimdir. Ancak kişilerin sosyal yaşantısı çok hareketli ise bazen diyete uyumlar zorlaşabilmektedir. Ama bunun yanında sebze ve meyve çeşitlerinin bol olması, iştahın sıcağa bağlı olarak baskılanması diyet yapmak için çok uygun zemini oluşturur. Bunların yanında yazın bireylerin daha hareketli olduklarını görüyoruz. Outdoor sporlarını daha fazla yaparak daha çok kilo kaybı sağlamak kaçınılmaz olmaktadır.
– Yaz diyeti yaparken nelere dikkat etmek gerekir?
Yaz diyeti yaparken başlıca dikkat edilmesi gereken nokta, kişilerin terle birlikte kaybettikleri sıvı ve elektrolitleri karşılamaktır. Bunun için günde 8-10 bardak su ve 1 şişe soda tüketilmesini öneriyoruz. Tabi kişileri sosyal yaşantıdan koparmamak için diyetlerine dondurma, eğer tüketiyorsa ılımlı miktarda alkol, çeşitli alkollü/alkolsüz kokteylleri eklemekte de fayda vardır. Ne yazın ne de kışın hiç değişmeyen bir faktör vardır ki o hiç bir zaman unutulmamalıdır. Bu faktörde diyetin yerli ve dengeli beslenme ilkesiyle örtüşmesidir. Kişilerin vücutlarının gereksinim duyduğu besin ve besin öğelerinin karşılanması gerekmektedir.
– Yazın daha fazla tüketilen suyun kilo verilmesi konusunda yararı var mıdır?
İnanılmaz gibi geliyorsa da su, kilo kaybetmek ve bir daha almamak için ideal bir alternatiftir. Çoğumuz suyun değerini önemsememize rağmen sürekli kilo kaybı için en ideal formül sudur. Su iştahı doğal olarak bastırır ve bedenin depolanmış yağları metabolize etmesine yardımcı olur. Araştırmalar göstermiştir ki, alınan su miktarı azalınca vücutta depolanan yağ miktarı artmaya başlamaktadır. Yaz mevsiminde de su daha fazla tüketildiği için kişilerin iştahının da kapanmasını dolayısıyla kilo kaybını sağlar.
Dondurma hem lezzetli hem de faydalı
– Serinlemek için en uygun yiyecek ya da meyve nedir?
Serinlemek için en uygun besinler dondurma ve meyvedir. Dondurma hem yaz hem de kışın tüketilse de ülkemizde ağırlıklı olarak yazın tüketilen bir tatlı türüdür. Sütlü bir tatlı olduğu için kalorisi şerbetli hamur tatlılarına göre çok daha düşüktür. Dondurma sayesinde kalsiyum ve protein ihtiyaçlarının bir kısmını da karşılayacaklardır. Meyveler de serinleme konusunda yardımcı olurlar. Ancak çok lezzetli olan bu yaz meyvelerinden kilo kilo tüketmekten kaçınılmalıdır.
– Yaz mevsiminin en fazla tüketilen yiyeceği dondurma konusunda nelere dikkat etmek gerekir?
Dondurma, yapımında kullanılan süt, şeker, glikoz şurubu salep, bitkisel yağ veya süt yağı, vanilya, meyve püresi, çeşitli kuruyemişler , çikolata veya kakao nedeniyle besleyici değeri yüksek olan ve özellikle çocuklar tarafından çok sevilen bir tatlıdır. Karbonhidrat, protein, kalsiyum, fosfor, demir, çinko, magnezyum, sodyum, potasyum, A, E, C, D ve B vitaminleri yönünden zengin içeriği nedeniyle, dondurma aynı miktar süte göre daha yüksek oranda enerji, mineral ve vitamin kaynağıdır. Bu nedenle dondurma özellikle yazın tüketimi artan bir besindir.
Yazın dondurma tüketimi özellikle çocuklar için oldukça faydalıdır. Genellikle çocuklar yaz aylarında daha az süt tükettikleri için kalsiyum ihtiyaçlarını karşılamak daha zordur. En iyi kalsiyum kaynağı olarak bilinen süt, yoğurt, peynir gibi besinlerin yanı sıra sütten hazırlanmış olan dondurmayı tüketmek çocukların kalsiyum gereksinmesine katkı sağlar.
– Fazla dondurma kilo yapar mı?
Her besinin fazla tüketilmesi kilo yapacağı gibi tabiki dondurmanın da fazla tüketilmesi kilo artışına sebebiyet verir. Dondurmayı ideal kilodaki bireyler her gün 2 top, kilolu bireyler iki günde bir 2 top tüketmesi önerilir. Çikolatalı ve karamelli dondurmaların daha fazla kilo yapma özelliği vardır. O nedenle kilo almak istemeyenler sade ve meyveli dondurmaları tercih etmelidir.
